ویزا مجوزی است که به افراد اجازه می‌دهد تا وارد کشوری خارجی شوند و برای مدت زمانی محدود در آن مقیم باشند. وابسته به نوع سیاست گذاری کشورها و نحوه ارتباط آن‌ها با کشورهای مختلف ممکن است اخذ ویزا برای ورود به یک کشور الزامی باشد، یا نیازی به دریافت و ارائه آن نباشد. به عنوان مثال برای سفر به ناحیه شینگن به طی کردن مراحل لازم جهت اخذ ویزای شینگن نیاز است، اما این در حالی است که ورود به برخی از کشورهای همسایه مانند ارمنستان و ترکیه به اخذ ویزا نیازی ندارد. در این مقاله به بررسی انواع ویزا و شرایط دریافت آن می‌پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای متن را مطالعه کنید.
توجه داشته باشید که پاسپورت و انواع ویزا تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند و نباید این دو را با یکدیگر اشتباه گرفت. ویزا یا روادید، مجوز مشروط ورود به کشوری خارجی است، اما پاسپورت حکم شناسنامه و هویت بین المللی اشخاص را دارد که شهروندان هر کشور از آن برای ثبت مشخصات خود در خارج از مرزهای کشورشان استفاده می‌نمایند. زمانی که ویزای کشوری خاص را دریافت می‌کنید در حقیقت مجوز ورود به آن خاک برای شما صادر شده است.
مشروط بودن این مجوز به معنای محدودیت‌های اعمال شده در استفاده از ویزا خواهد بود. پس از اخذ ویزا مدت زمان اقامت شما در کشور هدف محدود است، ویزایی که دریافت کرده‌اید دارای تاریخ انقضای مشخصی است که در موعد تعیین شده پایان می‌یابد. همچنین شما پس از اخذ ویزا با ممنوعیت کار و تحصیل در کشور مورد نظر مواجه خواهید بود. با این وجود ممکن است روابط میان کشورها و عقد معاهده‌های گوناگون، شهروندان یک کشور را از اخذ ویزا برای ورود به کشور دوم معاف نماید.
باید در نظر داشت که در اختیار داشتن ویزا به معنای تضمین وارد شدن به خاک کشور مقصد نیست و ممکن است این کشور با ادله مختلف، اعتبار ویزای دریافت شده را باطل کرده و آن را لغو نماید. زمانی که قصد ورود به کشوری خاص را دارید، با توجه به شرایط پذیرش کشور مذکور درخواست ویزای خود را ابلاغ می‌نمایید. پس از ارسال این تقاضانامه، سفارت کشور مورد نظر به بررسی فاکتورهایی نظیر هدف از سفر، میزان بهره‌مندی مالی، شرایط شغلی، تاریخچه سفر و ارتباطات عاطفی پرداخته و وضعیت موجود را ارزیابی می‌کند. در صورتی که شرایط شما با مولفه‌های تعیین شده کشور مقصد همخوانی داشته باشد، صدور ویزا بلامانع خواهد بود.
اخذ ویزا دارای شرایط ویژه‌ای است و از ضوابط خاصی پیروی می‌کند. اگر قصد دریافت ویزا را دارید باید به این نکته توجه کنید که مدت زمان اقامت در کشورهای مختلف با توجه به شرایط هر کشور محدود است. البته باید در نظر داشت که بازه زمانی اقامت در هر کشور بعد از دریافت ویزا، بسته به تعداد سفرهایی که شخص تقاضا کننده به کشور نام برده شده داشته است، متغیر خواهد بود. سازمان مهاجرت کشورها وظیفه صدور ویزا برای متقاضیان واجد شرایط را دارند اما در صورت صلاحدید مقام‌های مسئول، ممکن است ویزای افراد در هر زمان لغو شده و از اعتبار خارج شود.
بنابراین می‌توان اظهار کرد که ویزای یک کشور سند تضمین ورود به آن کشور نیست و مسئولین ذی‌صلاح اداره مهاجرت یا مقامات مرزی قادر خواهند بود تا با توجه به قوانین مندرج و ضوابط تعیین شده، ویزای متقاضی را لغو کرده و با ابطال این مجوز مانع از ورود افراد دارنده ویزا به خاک کشور شوند. ویزایی که برای متقاضیان صادر می‌شود در قالب مهر داخل گذرنامه، برچسب و یا مدارک سفر در اختیار فرد قرار گرفته و به امضای مسئول یا متصدی بخش می‌رسد. البته برای تمدید ویزا نیز به ارائه مدارک خاص و تکمیل فرم‌های مربوطه نیاز خواهد بود.
برای دریافت ویزا و مجوز ورود به برخی کشورها باید پیش از سفر، در کنسولگری یا دفتر سفارت کشور مقصد حضور یابید، اما ویزای برخی کشورها به محض ورود به کشور مربوطه صادر خواهد شد و این موضوع با توجه به قوانین هر کشور اجرایی می‌شود. آژانس‌ها و شرکت‌هایی که در زمینه اخذ ویزا برای مسافران فعالیت دارند، مجوز سرویس دهی به متقضایان در باب اخذ ویزا و صدور تقاضانامه را از جانب سفارتخانه کشورهای مختلف دریافت نموده‌اند. به همین دلیل برخی متقاضیان دریافت ویزا، به طور مستقیم با کارشناسان این آژانس‌ها وارد مذاکره شده و پروسه ارسال درخواست صدور ویزا و اخذ آن را تحت نظارت و پیگیری این نوع شرکت‌ها سپری می‌کنند.
- ویزای کاری: برای اینکه بتوانید به دریافت ویزای شغلی کشور مورد نظر خود بپردازید، باید از جانب کارفرما در کشور مقصد برای شما پیشنهاد کاری ارسال شود. در این صورت پس از انجام بررسی‌های دقیق، صدور ویزا با موفقیت انجام خواهد شد.
- ویزای تحصیلی: چنانچه قصد تحصیل در کشور خارجی را داشته باشید باید درخواست دریافت ویزای تحصیلی داده و مدارک تحصیلی خود را ارسال نمایید.
- ویزای توریستی: ویزای توریستی در اختیار افرادی قرار می‌گیرد که به قصد اقامت کوتاه مدت در کشور مورد نظر و فعالیت‌های توریستی، به ارسال تقاضانامه پرداخته‌اند.
- ویزای پزشکی: چنانچه به دریافت خدمات درمانی کشور مقصد نیاز داشته باشید، می‌توانید بعد از اخذ ویزای پزشکی، دوره درمان خود را در کشور مقصد سپری کنید.
- ویزای ترانزیت: ویزای ترانزیت، مجوز حضور موقتی و کوتاه مدت در کشور واسطه است تا متقاضی بعد از پشت سر گذاشتن پروسه مربوطه از این کشور وارد کشور مقصد خود شود.